نمی‌توان ریزش ممتدی را برای بازار سرمایه متصور بود/ راهکار‌های حفاظت از سرمایه مردم در شرایط حاضر

در هفته‌های اخیر، بازار سرمایه بار دیگر در معرض نوساناتی شدید قرار گرفت؛ نوساناتی که منشأ آن نه فقط عوامل اقتصادی، بلکه متأثر از تحولات ژئوپلیتیکی و تنش‌های نظامی در منطقه بود. تجاوز اسرائیل به خاک ایران، یکی از مهم‌ترین عواملی بود که به‌عنوان یک شوک امنیتی، تأثیر فوری و قابل‌توجهی بر فضای روانی سرمایه‌گذاران و روند معاملات بورس گذاشت. در چنین فضایی، تحلیلگران و فعالان اقتصادی به‌سرعت نسبت به شرایط جدید واکنش نشان داده و درباره چشم‌انداز آینده بازار اظهارنظر کردند.
حال پس از تعطیلی چندین روزه بورس و بازگشایی آن در روز شنبه که با ریزش شدید ۶۱ هزار واحدی نیز مواجه شد، نگرانی سرمایه‌گذاران از تشدید بحران و بی‌ثباتی اقتصادی، منجر به افزایش فشار فروش و کاهش اعتماد در بازار سرمایه شده است. برخی از فعالان اقتصادی، تعطیلی موقت بازار را عاملی می‌دانند که بر ترس‌ها دامن زده و روند نقد کردن دارایی‌ها را تسریع کرده است.
تجربه نشان داده است که در مواجهه با بحران‌های امنیتی یا سیاسی، حمایت هدفمند دولت و نهاد‌های سیاست‌گذار می‌تواند نقش مؤثری در مهار هیجانات و بازیابی اعتماد عمومی ایفا کند. تأمین نقدشوندگی، کنترل نوسانات و صیانت از جریان سرمایه‌گذاری در چنین مقاطعی، نه‌تنها وظیفه اقتصادی بلکه ضرورتی برای حفظ امنیت روانی جامعه است. در نهایت، ثبات بازار سرمایه نیازمند مدیریت هم‌زمان متغیر‌های بیرونی و درونی است؛ از مهار بحران‌های ژئوپلیتیک گرفته تا تقویت ابزار‌های مالی در داخل کشور.
چه سرانجامی در انتظار بازار سرمایه است؟
در همین رابطه اسماعیل دلفراز، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری گروه مالی کیمیا مس ایرانیان با نماد «وکیمیا» در پاسخ به سوال اقتصاد۲۴ مبنی بر اینکه «به نظر شما در شرایط فعلی، سرانجام بازار سرمایه چه می‌شود؟» گفت: نکته مهمی که می‌شود به آن اشاره کرد و مایه امیدواری است، این نکته است که ریسک اخیر وارد شده به بازار سرمایه در پی تجاوز رژیم صهیونیستی، بعد از اصلاح حدود ۱۰ درصدی و یک‌ماهه بازار سرمایه از سقف تاریخی خود به وقوع پیوست؛ به‌گونه‌ای که تحلیلگران و فعالان اقتصادی از یک ماه گذشته، تنش‌های موجود میان ایران و اسرائیل را جدی گرفته و نسبت به آن واکنش نشان داده‌اند؛ لذا نمی‌توان در ادامه، ریزش خیلی سنگین و ممتدی را برای بازار متصور بود.
این تحلیلگر بازارهای مالی افزود: با توجه به قدرت موشکی کشور در پاسخ‌گویی و هدف قرار دادن طرف مقابل، بعید به نظر می‌رسد جنگ بیش از این گسترش یابد و محتمل است که دو طرف به سمت صلح حرکت کنند و مذاکرات در این خصوص از سر گرفته شود. به همین جهت، قیمت دلار حتی به قیمت‌های پایین‌تر از زمان قبل جنگ رسیده و حتی در بُعد جهانی شاهد برگشت قیمت نفت و قیمت اونس جهانی هستیم؛ به‌طوری که نفت ۸۰ دلاری، بیشتر افزایش قیمت خود پس از جنگ را از دست داده و در حال حاضر به حدود ۶۸ دلار رسیده است. حتی قیمت دلار در بحبوحه جنگ ۱۲ روزه، توانایی عبور از سقف قیمتی خود را نداشت.
دلفراز تصریح کرد: در حال حاضر به نظر می‌رسد فشار فروش در بازار به دلیل ترس سرمایه‌گذاران از تعطیلی دو هفته‌ای بازار و تلاش آنها برای نقد کردن دارایی‌شان باشد و در ادامه، با تداوم ثبات و افزایش نقدشوندگی، منجر به کاهش ترس و هیجان سرمایه‌گذاران خواهد شد.
مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری گروه مالی کیمیا مس ایرانیان یادآور شد: خبر دیگری که در زمان جنگ برجسته شد، ثبت رکورد فروش نفت ایران به چین بود که حاکی از برقرار بودن جریان اقتصادی کشور در بدترین شرایط امنیتی و نظامی است.
وی افزود: از لحاظ فاندامنتال نیز می‌توان گفت در جنگ ۱۲روزه، به خطوط تولید و زیرساخت‌های شرکت‌ها آسیبی وارد نشده است که بخواهیم شاهد اصلاح بازار به خاطر عوامل فاندامنتال باشیم. گزارش‌های ماهانه خرداد شرکت‌ها و گزارش‌های سه‌ماهه منتشرشده نیز نسبت به نقطه مشابه سال قبل، حاکی از عملکرد بسیار مطلوب شرکت‌ها از منظر رشد درآمد عملیاتی است.
چگونه می‌توان از فشار وارده به بازار سرمایه کاست؟
دلفراز همچنین در پاسخ به دیگر سوال اقتصاد۲۴ مبنی بر اینکه «چگونه می‌توان در این شرایط از فشار وارده به بازار سرمایه کاست؟» گفت: به نظرم حمایت حقوقی‌ها از سهام بزرگ، حمایت صندوق توسعه بازار و حتی حمایت بانک مرکزی از بازار سرمایه و همین‌طور کاهش دامنه نوسان می‌تواند در شرایط فعلی از سرمایه مردم حفاظت کند. به عبارت دیگر، همان‌طور که دولت وظیفه تأمین امنیت در ابعاد نظامی را دارد، بایستی امنیت سرمایه‌گذاران و شریان مالی و پولی کشور را نیز تأمین نماید. افزایش نقدشوندگی بازار قطعاً منجر به کاهش هیجانات موجود خواهد شد که این امر مستلزم ورود دولت و بانک مرکزی و تخصیص منابع در این راستا است.