مزایای صندوقهای سرمایهگذاری
سادگی: یکی از خصوصیات صندوقهای سرمایهگذاری، سادگی در سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران جزء است. سرمایهگذاران در هر لحظه قادرند واحدهای خود را به فروش برسانند. همچنین سرمایهگذاران در هر روز میتوانند از قیمت واقعی واحدهای صندوق مطلع گردند.
تنوع در سرمایهگذاری: با توجه به قوانین, صندوقها مجاز به سرمایهگذاری در داراییهای مختلف به صورت محدود هستند. لذا پرتفولیوی صندوقهای سرمایهگذاری دارای ترکیب متنوعی است که ریسک سرمایهگذاری در صندوق را به نحو چشمگیری کاهش میدهد.
مدیریت حرفهای: با عنایت به توانایی مالی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، این صندوقها قادر به جذب و استخدام مدیران حرفهای در زمینه بورس اوراق بهادار و بازار سرمایه و استفاده از بهترین نرمافزارهای موجود هستند.
هزینههای معقول: از آنجا که هزینه بکارگیری نیروهای متخصص، گردآوری و تحلیل اطلاعات و گزینش سبد بهینۀ اوراق بهادار در این صندوقها میان تمامی سرمایهگذاران تقسیم میشود، سرانۀ هزینه هر سرمایهگذار کاهش مییابد. هزینههای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به مراتب پایینتر از خرید و فروش مستقیم سهام توسط خود سرمایهگذاران است.
ریسکهای صندوق سرمایهگذاری
۱) کاهش ارزش داراییهای صندوق: قیمت سهام در بازار میتواند کاهش یابد و در اثر آن صندوق و سرمایهگذاران آن متضرر شوند.
۲) نکول اوراق مشارکت: گرچه صندوق در اوراق مشارکتی سرمایهگذاری میکند که سود و اصل آن توسط یک مؤسسه معتبر تضمین شدهاست، ولی این احتمال (هر چند ضعیف) وجود دارد که ناشر و ضامن به تعهدات خود در پرداخت بهموقع سود و اصل اوراق مشارکت مذکور، عمل ننمایند.
۳) نوسان بازده بدون ریسک: در صورتیکه نرخ سود بدون ریسک (نظیر سود علی الحساب اوراق مشارکت دولتی) در انتشارهای بعدی توسط ناشر افزایش یابد، قیمت اوراق مشارکتی که سود حداقلی برای آنها تضمین شده است در بازار کاهش مییابد. اگر صندوق در این نوع اوراق مشارکت سرمایهگذاری کرده باشد و بازخرید آن به قیمت معین توسط یک مؤسسه معتبر (نظیر بانک) تضمین نشده باشد، با افزایش نرخ اوراق بدون ریسک، صندوق ممکن است متضرر شود.
تقسیم بندی صندوقهای سرمایه گذاری
از دیدگاه کلی میتوان صندوقهای سرمایهگذاری را به دو گروه قابل معامله و غیر قابل معامله (بادرآمد ثابت و سهامی) به شرح ذیل تقسیم بندی نمود.
صندوقهای قابل معامله
صندوقETF یا Exchange Traded Fund نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری است که از داراییهای متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید. برخی از این صندوقها میتوانند دنبالهروی یک بازار، یک صنعت یا کالای خاص باشند. حال اگر ما به عنوان سرمایه گذار دنبال فعالیت در بازار سهام البته بدون متحمل شدن ریسک زیاد، هزینه معاملات فراوان و پیچیدگیهای مختلف آن باشیم، صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله میتواند بهترین انتخاب ما باشد. این صندوقها در واقع محصولی با هزینه، ریسک و پیچیدگی کمتر نسبت به خرید و فروش مستقیم سهام و دارای مزایای آن هستند.
مزایای صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله:
• معافیت مالیاتی معاملات واحدها
• افزایش نقد شوندگی واحدهای صندوق با وجود عملیات بازارگردانی
• تخصیص بهینهدارایی ها (متنوعسازی) با حذف هزینه و صرف زمان اندک
• سادگی، سهولت و سرعت در معامله
• کاهش زمان تصفیه نسبت به صندوقهای فعلی
• خرید و فروش آنلاین واحدهای صندوق توسط سرمایه گذار
صندوقهای غیرقابل معامله
صندوق سرمایه گذاری مشترک یا غیرقابل معامله به صندوقی گفته میشود که سهام آن قابل معامله در بورس نمیباشد و برای خرید و فروش واحدهای صندوق یا باید بصورت حضوری به یکی از دفاتر صندوق مراجعه کرده و یا از طریق سایت صندوقها واحدهای سرمایهگذاری را خرید و فروش کنید. در حال حاضر در بازار سرمایه ایران، صندوقهای سرمایه گذاری غیرقابل معامله مثل صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله در سه قالب اوراق با درآمد ثابت، سهامی و مختلط وجود دارند.